مبارزه با حلزونها و رابهای زیان آور
نرمتنان شاخه‌ای از جانوران هستند که شامل ۵ رده آمفی‌نورا ، شکم‌پایان ، ناوپایان ، دوکفه‌ایها و سرپایان هستند. حلزونها جزء رده شکم پایان می‌باشند. حلزونها ، دریازی ، ساکن آب شیرین و یا خشکی‌اند. توده احشایی اصولا پیچ خورده است و درجه تابیدگی آن یکسان نیست. معمولا صدف دارند. در سر چشم و یک یا دو جفت شاخک وجود دارد و ۳۵۰۰۰گونه دارند.
فعالیت شبانه حلزون ها، ارتباط فعالیت با زمان در سال و شرایط جوی مانند دما و رطوبت، تاثیر آب و هوا بر دوره زندگی، تراکم جمعیت، سرعت تولید مثل و رشد بر جای می گذارد. نور و همچنین غذای در دسترس دیگر عوامل اثرگذار در زندگی حلزون ها هستند. زمستان ملایم موجب افزایش نرخ زنده مانی و نمو سریع تخم و حلزون های جوان می گردد. حلزون ها خاک را حفر نمی کنند، بنابراین تغذیه بر سطح خاک را ترجیح می دهند،جایی که برای آنها جابجایی و یافتن غذا راحت تر است. بیشتر حلزون ها بین ۱ تا ۱۵cm طول دارند و بدن آنها از چهار قسمت تشکیل شده است.
گونه های مهم ایران:
۱- راب گلخانه ای (Lehmannia valentina (Fer
طول بدن این حلزون در حداکثر رشد به ۳۰ تا ۴۰ میلیمتر میرسد. رنگ آنها خاکستری تیره و دارای چین خوردگی نسبتا کوتاه می باشند. پشت بدن در امتداد گنبد پشتی دو نوار تیره نسبتا واضح دیده می شود. این گونه بیشتر در اوایل بهار و به خصوص در پاییز در چمن کاری ها و سبزی کاری ها فراوانند، ولی در گلخانه های مرطوب همه اوقات سال دیده می شوند. تخمها در دستههای ۷۰-۸۰ عددی گذاشته میشوند. تخمها سفید شکری و به قطر ۲ میلیمتر است.
۲- راب خانگی Parmacella iberica Eich.
این گونه در سواحل دریای خزر انتشار دارد. رنگ آن در نواحی ساحلی خاکستری متمایل به قهوهای و در ارتفاعات چالوس متمایل به زرد است. صدف در این گونه به صورت صفحه کوچکی است، که قسمت برجسته آن از انتهای گنبد پشتی خارج شده است. اندازه بدن در حالت کشیدگی کامل تا ۱۰۰ میلیمتر میرسد. این جانور در منازل فراوان است و به سبزیها و گلهای زینتی صرمه وارد میکند.این جانوران در اواخر بهار و تابستان فعالیت چندانی ندارند و ظاهرا پورههای نسل دوم، حدود شهریور ماه هراه با خنکی هوا فعالیت تغذیه ای خود را شروع میکنند.
انواع فرمولاسیون
طعمه مسموم، مایع، طعمه گرانوله و پلت
در مورد نوع فرمولاسیون باید افزود، طعمه می بایست برای حلزون جذب کننده، حاوی مقدار کافی ماده موثر باشد. طعمه می بایست به گونه ای ساخته شود، که شکل آن در خاک خیلی مرطوب هم حفظ شود. اندازه پلت و نحوه توزیع آن (به کیلوگرم) باید به صورتی باشد، که تراکمی در حدود ۴۰-۵۰ پلت به ازاء هر مترمربع به دست آید. طعمه هایی که علیه حلزونها و رابها استفاده می شوند، دارای مقادیر متفاوتی از ماده موثر هستند. باید افزود که اگرچه نام فرمولاسیون های دیگر هم در بالا آمده است، اما معمولترین و موثرترین نوع فرمولاسیون برای این آفات طعمه های مسموم میباشد. در ساخت این طعمه ها از مواد جلب کننده ای مانند سبوس غلات یا آرد استفاده میگردد.
سمیت:
در مورد این آفتکش سمیت گوارشی حاد برای موشهای صحرایی ۲۸۳ و برای موشهای خانگی mg/kg 4255 گزارش شده است. سمیت حاد پوستی برای موشهای صحرایی > mg/kg 5000 می باشد، اما اثر ناهنجارزایی یا جهش زایی از این ترکیب گزارش نشده است. حد مجاز جذب روزانه برای این آفتکش mg/kg 025 /0 وزن بدن است. طبقه بندی سمیت ماده موثر این ترکیب طبق استاندارد WHO درجه دو و طبقه بندی سمیت فرمولاسیون طبق استاندارد EPA درجه سه است.
تاثیر بر روی موجودات غیرهدف
مطالعات نشان داده اند که پلت های متالدهید در صورت کاربرد صحیح برای جوجه تیغی ها، زنبورعسل، پرندگان، جوندگان تاثیر سویی ندارند.
تاثیر روی دشمنان طبیعی
تدوین استراتژی کنترل حلزونها باید با توجه به دشمنان طبیعی آنها صورت گیرد تا علاوه بر حفظ محصول سطح جمعیت حلزون در حد طبیعی باشد. وقتی روشهای کنترل شیمیایی به کار می رود، همواره باید تاثیر آن روی موجودات غیرهدف بررسی گردد.
